Λίστα αντικειμένων
Ώρες μαθημάτων: Απόγευμα 17:00 - 20:00 (σύνολο 21 ωρών)
Το ακορντεόν διαθέτει μοναδική ευελιξία στην έκφραση, λόγω της φυσούνας και της πολυφωνίας του. Η ερμηνευτική προσέγγιση διαφέρει ανάλογα με το ύφος της μουσικής (λαϊκό, κλασικό, τάνγκο, κ.λπ.), αλλά και ανάλογα με την πολιτισμική επιρροή. Συγκριτικά με άλλα όργανα, όπως το πιάνο ή η κιθάρα, το ακορντεόν προσφέρει δυνατότητες πιο συνεχούς δυναμικής ροής του ήχου.
Στην Ελλάδα, το ακορντεόν απέκτησε δημοφιλία μέσα από το λαϊκό τραγούδι και τη ρεμπέτικη μουσική. Πρόσωπα όπως ο Αντώνης Αμιράλης συνέβαλαν καθοριστικά στη διάδοση και την εξέλιξη της τεχνικής και της ερμηνείας του οργάνου.
Στο ρεπερτόριο το ακορντεόν εντάσσεται τόσο σε σολιστικά όσο και συνοδευτικά μέρη, με ιδιαίτερη έμφαση στην παραδοσιακή και λαϊκή μουσική. Συνήθως λειτουργεί ως γέφυρα μεταξύ των ρυθμικών και μελωδικών οργάνων, λόγω της δυνατότητας να συνδυάζει συγχορδίες, μελωδία και ρυθμική υποστήριξη.
Επίσης το ακορντεόν προσφέρει πολλές δυνατότητες στον αυτοσχεδιασμό. Ο οργανοπαίκτης μπορεί να εκφραστεί μέσα από “δρόμους” (αντίστοιχους με τις κλίμακες και τις αρμονικές δομές) και ταξίμια, αντλώντας από τη βαλκανική και ελληνική παράδοση.
Βαλκάνια και Ελλάδα: Τρόπος Παιξίματος
Η βαλκανική παράδοση χαρακτηρίζεται από έντονο ρυθμό, πλούσια στολίδια και πολύπλοκες ρυθμικές δομές. η ελληνική προσέγγιση τείνει να επικεντρώνεται περισσότερο στη μελωδικότητα και την αφηγηματική προσέγγιση μέσα από ταξίμια.
Στο σεμινάριο θα προσεγγίσουμε τις εξής τεχνικές και ερμηνευτικά χαρακτηριστικά γύρω από το ακορντεόν:
1. Αριστερό τμήμα: Οι γεωμετρικές δομές βοηθούν στον εντοπισμό συγχορδιών και στη μετακίνηση.
2. Δεξί τμήμα: Γραμμική διάταξη για μελωδική ανάπτυξη και αυτοσχεδιασμό.
3. Φυσούνα: Η “αναπνοή” του ακορντεόν δημιουργεί ψυχρό ή θερμό ήχο, ανάλογα με την ταχύτητα και την ένταση.
4. Διάρκειες: Καθορισμός ρυθμικής σαφήνειας και ακρίβειας.
5. Στολίδια: Τρίλιες, γκλισάντο και άλλες τεχνικές για αισθητική ανάδειξη.
6. Κλίμακες και δρόμοι: Ταξίμι και εξερεύνηση των ηχοχρωμάτων.
7. Συγχορδίες 1-4-5: Χρήσιμες για εναρμόνιση και αυτοσχεδιασμό.
8. Ρεπερτόριο: Από παραδοσιακές μελωδίες μέχρι σύγχρονες συνθέσεις.
* Τα μαθήματα θα παραδίδονται κυρίως στα Ελληνικά. Είναι στην ευχέρεια του διδάσκοντος/ της διδάσκουσας να διευκρινίζει και να επεξηγεί την ορολογία σε οποιαδήποτε άλλη γλώσσα.
Το σεμινάριο δεν διαθέτει διερμηνέα.
Ο Ηρακλής Βαβάτσικας γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη. Πήρε τα πρώτα του μαθήματα στο ακορντεόν (1978) κοντά στο Βασίλη Σιμιτσιάδη, ενώ το 1982 συνέχισε τις σπουδές του και αποφοίτησε με «άριστα» από την τάξη του Κώστα Αρουτζίδη στο Νέο Ωδείο Θεσσαλονίκης το 1992. Το 1993 άρχισε να ασχολείται με το Μπαγιάν (Κλασικό ακορντεόν) και πήρε μαθήματα από τον Viatseslav Semionov (Ρωσία). Έχει ακολουθήσει μια διαδρομή που την χαρακτηρίζει η εναλλαγή ρόλων και κατευθύνσεων στον ελλαδικό μουσικό χώρο: από την δισκογραφία και την μουσική βιομηχανία μέχρι το ακαδημαϊκό ρεπερτόριο και την εκπαιδευτική δραστηριότητα. Άξονας όλων αυτών η καινοτομία και η έρευνα πάνω στα όργανα και στις διαφοροποιήσεις τους, ανάλογα με το μουσικό είδος και την κατασκευή τους. Το 1992 ήταν μια εποχή που ο Η.Β. επανέφερε στη δισκογραφία το ακορντεόν. Δεν μπορεί να μην επισημανθεί ότι υπήρχαν ταυτόχρονα και πολλά κενά στην διδασκαλία του. Συνεπώς, ξεκίνησε την μελέτη του Μπαντονεόν και αμέσως μετά παρότρυνε μια ομάδα παιδιών (μεταξύ τους, τους Κώστα Ράπτη και Βαγγέλη Παπαγεωργίου) για την εκκίνηση του Μπαγιάν (ακορντεόν κοντσέρτου) στην Ελλάδα. Μέσα από πολλές μεταγραφές, διασκευές και διδασκαλία για τα επόμενα 17 χρόνια στο Ωδείο Φίλιππος Νάκας στην Αθήνα δημιουργήθηκε μια καινούργια γενιά ακορντεονιστών που επηρέασε και επηρεάζει την μουσική στη Ελλάδα σε πολλά διαφορετικά είδη μουσικής. Το 2021 χάρη στην διεύθυνση και διδακτική δραστηριότητα του η Pfizer Hellas Band βραβεύτηκε από την «Ακαδημία Αθηνών» για «πράξη ή δράση κοινωνικής αρετής και ευποιίας», η οποία προάγει την κοινωνική πρόνοια στον Ελλαδικό χώρο.
Η προσωπική του δισκογραφία περιλαμβάνει: «Καράβι καρδιά» με τον Κώστα Παυλίδη (1994), «Πες μου ψυχή» με την Μόρφω Τσαϊρέλη (1999), «Για φωνή και ακορντεόν» με την Μόρφω Τσαϊρέλη, «Νέα γη» του Δημήτρη Τσεκούρα (2001), «Χρώμα» (2004) με την Ελένη Τσαλιγοπούλου, «Το κλειδί»(2004) με τον Μανώλη Λιδάκη, «Η καρδιά του κτήνους» (2005) soundtrack ορχηστρική μουσική για την ταινία του Ρένου Χαραλαμπίδη, La Nonna (2012) soundtrack σόλο μπαντονεόν για το θεατρικό έργο του Roberto Cossa.